OCOP - tạo sản phẩm đặc trưng mỗi vùng miền

Từ khi triển khai đến nay, Chương trình OCOP đã tạo khí thế thi đua lao động sáng tạo, tạo ra các sản phẩm đa dạng, phong phú từng vùng miền…

Chương trình mỗi xã một sản phẩm (Chương trình OCOP) được UBND tỉnh phê duyệt tại Quyết định số 500/QĐ-UBND ngày 22.3.2018 để làm cơ sở tổ chức thực hiện giai đoạn 2018 - 2020, định hướng đến năm 2030. Chương trình được các cấp ủy Đảng, chính quyền các cấp quan tâm, triển khai sâu rộng trong nhân dân, các chủ thể là doanh nghiệp, HTX, hộ kinh doanh tham gia tích cực. Đến nay, có 193 sản phẩm được công nhận, trong đó có 2 sản phẩm đạt cấp Quốc gia 5 sao, 39 sản phẩm đạt 4 sao, 152 sản phẩm đạt 3 sao; với 6 nhóm ngành hàng gồm: Thực phẩm 164 sản phẩm; đồ uống 13 sản phẩm; thảo dược 1 sản phẩm; thủ công mỹ nghệ, trang trí 3 sản phẩm; vải, may mặc 6 sản phẩm; dịch vụ du lịch và bán hàng 1 sản phẩm…

Thôn Nặm Đăm, xã Quản Bạ (Quản Bạ) có điều kiện thổ nhưỡng, khí hậu mát mẻ, phù hợp với việc trồng và phát triển cây dược liệu. Đây cũng là thôn có 100% đồng bào dân tộc Dao sinh sống, người dân còn lưu giữ được nhiều bài thuốc truyền thống, biết nhiều loại dược liệu quý mọc tự nhiên trên rừng già. Để khai thác tiềm năng dược liệu, năm 2014, HTX Cộng đồng Nặm Đăm được thành lập. Ban đầu, HTX có 13 thành viên, mỗi thành viên đóng góp 10 triệu đồng làm vốn điều lệ để HTX hoạt động sản xuất, kinh doanh các sản phẩm từ cây dược liệu. 

Năm 2020, doanh thu của HTX đạt 1,7 tỷ đồng; số lượng thành viên của HTX tăng lên 26 người với thu nhập khoảng 20 triệu đồng/người/năm. Ngoài ra, HTX cũng hợp đồng thường xuyên 10 lao động với mức lương bình quân 5 triệu đồng/người/tháng. Ngoài việc thu mua nguyên liệu từ hộ dân là thành viên, HTX còn thu mua nguyên liệu của nhiều hộ dân trên địa bàn huyện, góp phần tạo việc làm, tăng thu nhập cho người dân…Giám đốc HTX Cộng đồng Nặm Đăm, Lý Tà Dèn cho biết: “Cây dược liệu do bà con trồng được hoặc thu hái trên rừng già, HTX đứng ra thu mua hết để sản xuất các sản phẩm. Sản phẩm chủ lực của HTX là cao Atiso, trà gừng, thuốc điều trị xương khớp, thuốc tắm của người dân tộc Dao. 

Với quan điểm lấy người dân làm chủ thể của chương trình, thông qua HTX, doanh nghiệp làm nền tảng tổ chức sản xuất, tỉnh ta đã áp dụng những cơ chế, chính sách tạo điều kiện cho các thành phần kinh tế tham gia chương trình; theo đó, hỗ trợ in ấn bao bì nhãn hàng hóa đối với các sản phẩm tham gia Chương trình OCOP là 100 triệu đồng/sản phẩm; hỗ trợ thiết kế bao bì, tem, nhãn hàng hóa tối đa 3 mẫu/sản phẩm, kinh phí 8 triệu đồng/mẫu; ưu tiên bố trí hơn 26 tỷ đồng để hỗ trợ cho công tác quản lý, hỗ trợ, quảng bá các sản phẩm OCOP. Đến nay, tỉnh đã đưa trên 40 sản phẩm đi quảng bá, giới thiệu sản phẩm tại các Hội chợ OCOP ở các tỉnh, thành phố lớn trong nước...

Đồng chí Hoàng Gia Long, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh cho biết: Chương trình OCOP được đánh giá là hướng đi đúng, giúp tái cơ cấu ngành Nông nghiệp, nâng cao giá trị sản xuất và xây dựng thương hiệu nông nghiệp riêng của Hà Giang. Việc triển khai Chương trình OCOP giúp người dân được tham gia vào tổ chức và phương thức sản xuất khoa học hơn; nâng cao thu nhập, giảm nghèo bền vững, góp phần hoàn thành nhóm tiêu chí “Kinh tế và tổ chức sản xuất” trong xây dựng NTM. Mục tiêu của tỉnh trong giai đoạn tiếp theo là nâng cao chất lượng, số lượng và đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm đối với các sản phẩm OCOP đã được công nhận. Việc phát triển mới các sản phẩm phải đảm bảo xuất phát từ nhu cầu thực tế, mong muốn làm của các chủ thể, theo hướng gia tăng giá trị, đáp ứng quy trình sản xuất tiên tiến như GMP, VietGap, Hữu cơ, ISO, HACCP...

Từ khi triển khai đến nay, đã có nhiều mô hình điển hình, tiêu biểu trong thực hiện Chương trình OCOP như: HTX Chế biến chè Phìn Hồ, thôn Làng Giang, xã Thông Nguyên (Hoàng Su Phì) là cơ sở chế biến chè Shan tuyết hiện đại với một số dòng sản phẩm cao cấp; HTX Dịch vụ Nông lâm nghiệp tổng hợp Ngọc Sơn (Bắc Mê) với dây chuyền chế biến Củ nghệ tươi thành nhiều dòng sản phẩm giúp gia tăng giá trị sản phẩm nông nghiệp chủ lực của địa phương, mang lại nguồn thu cho hàng trăm hộ dân trên địa bàn; HTX Dịch vụ nông nghiệp Tả Lủng với 3.000 đàn ong thu nhập trên 4 tỷ đồng/năm, đã mang lại nguồn thu ổn định cho 27 hộ dân nuôi ong trên địa bàn huyện Mèo Vạc…

Có thể khẳng định, hiệu quả từ Chương trình OCOP có sức lan tỏa rộng khắp, tạo không khí thi đua lao động sáng tạo và các sản phẩm đa dạng, đặc trưng khắp các vùng miền, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho người dân, góp phần giữ gìn văn hóa truyền thống và giảm nghèo bền vững.